Το 1887 ο Richard  Strauss γνώρισε στη Βαϊμάρη τη συνομήλική του γερμανίδα σοπράνο PaulinedeAhna,η οποία τον γοήτευσε  με την ομορφιά της και με τη δυναμική της προσωπικότητα.Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς ξεκίνησε η ερωτική τους σχέση,πάντως τον Μάρτιο του 1894 ήταν ήδη αρραβωνιασμένοι όταν ο Strauss της έδωσε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην Όπερά του ‘’Guntram’’,ενώ 6 μήνες αργότερα,την παραμονή του γάμου τους,της προσέφερε ως δώρο το καινούργιο τραγούδι του ‘’Cäcilie’’.Την επόμενη δεκαετία ο Strauss φιλοτέχνησε μουσικά το πορτραίτο της Pauline σε δύο εμβληματικά αυτοβιογραφικά έργα του,στο συμφωνικό ποίημα του 1899 ‘’Η Ζωή ενός Ήρωα’’ όπου την εμφανίζει ως σύντροφο του ήρωα, και στο συμφωνικό ποίημα του 1903 ‘’SymphoniaDomestica’’ το οποίο εμπνεύστηκε από ένα 24ωρο της ζωής τους στο σπίτι με τον μοναχογιό τους Franz.

‘Εξυπνη,γοητευτική και αισθησιακή,αλλά ταυτόχρονα δεσποτική,κυκλοθυμική και ευέξαπτη,η Pauline υπήρξε μια πιστή και αφοσιωμένη σύζυγος που μοιράστηκε με τον Strauss το κοινό τους πάθος  για τη μουσική,χαρίζοντάς του μια ευτυχισμένη οικογενειακή ζωή στα 55 χρόνια του γάμου τους,αλλα δημιουργώντας του και αρκετά προβληματα με την οξύτητα του χαρακτήρα της και με την παροιμιώδη κοφτερή γλώσσα της.Σύμφωνα με μαρτυρίες ανθρώπων του περιβάλλοντός τους,η Pauline ζήλευε κάθε θηλυκή ύπαρξη που τον πλησίαζε,δυσανασχετούσε έντονα όταν αργούσε πίνοντας με τους φίλους του ή όταν αφιέρωνε ώρες στο Skat,(το αγαπημένο του χαρτοπαίγνιο), ήταν υποχόνδρια με την καθαριότητα και την τάξη,και φρόντιζε σχολαστικά την υγεία του απαγορεύοντάς του αυστηρά το κάπνισμα και τα περισσότερα φαγητά που του άρεσαν.Τα κουτσομπολιά της εποχής αναφέρουν επίσης ότι τον είχε προσβάλει αρκετές φορές μπροστά σε μουσικούς και συνεργάτες του,και ότι είχε εκσφενδονίσει δημόσια πάνω από μία φορά στο κεφάλι του τις παρτιτούρες του,εις ένδειξιν της δυσαρέσκειάς της.Ο Strauss όμως υπέμενε αδιαμαρτύρητα  τις ιδιοτροπίες της,δικαιολογούσε την τραχύτητα της συμπεριφοράς της στον κύκλο του υποστηρίζοντας ότι ‘’την χρειάζεται’’,και αντιμετώπιζε με στωικότητα τις εκρήξεις του θυμού της αλλα και τις σκηνές ζηλοτυπίας με τις οποίες τον βασάνιζε μέχρι βαθέως γήρατος.Μία από τις σκηνές αυτές μάλιστα του έδωσε   την ιδέα να συνθέσει μια Όπερα,μετατρέποντας για άλλη μια φορά σε μουσικό έργο,ένα περιστατικό της ιδιωτικής τους ζωής.
Την εποχή που ο
Strauss βρισκόταν για επαγγελματικούς λόγους στην Αγγλία,η Pauline ανακάλυψε την επιστολή μιας θαυμάστριάς του η οποία του έγραφε πως τον είχε αναζητήσει στο UnionBar για να της προμηθεύσει εισιτήρια για μια παράσταση Όπερας.Διαβάζοντας την αθώα αυτή επιστολή η Pauline έγινε έξω φρενών και,  θεωρώντας βέβαιο ότι ο Strauss την απατά,λίγες μέρες αργότερα του τηλεγράφησε ότι είχε ήδη απευθυνθεί σε δικηγόρο για να ζητήσει διαζύγιο, και ότι ετοιμαζόταν να αποσύρει τις οικονομίες τους από την Τράπεζα και να εγκαταλείψει το σπίτι τους στο Garmish.Έκπληκτος ο Strauss της τηλεγράφησε πως δεν είχε ιδέα ποιά είναι αυτή η θαυμάστρια και πως δεν είχε πάει ποτέ του στο UnionBar.Mετά από αρκετές ανταλλαγές τηλεγραφημάτων αποδείχθηκε πως η θαυμάστρια είχε μπερδέψει το όνομα του Strauss με το όνομα του τσέχου συνθέτη JosefStransky που κάποιος της το είχε προφέρει ως Strausky,και πως η επιστολή απευθυνόταν σ’εκείνον και όχι στον Strauss.

Όταν λύθηκε η παρεξήγηση και η Pauline εγκατέλειψε τα σχέδιά της περι διαζυγίου,ο Strauss αποτύπωσε αυτή την ιστορία,με μικρές παραλλαγές,στο λιμπρέττο της Όπερας του  ‘’Intermezzo-Μία αστική κωμωδία σε δύο πράξεις με συμφωνικά Ιντερλούδια’’ η οποία έκανε πρέμιερα στη Δρέσδη το 1924.
Πρωταγωνιστές του έργου ήταν ο διευθυντής ορχήστρας
RobertStorch  και η σύζυγός του ChristineStorch ( τα alterego του Richard και της Pauline) ενώ το μεγαλύτερο μέρος της πλοκής διαδραματιζόταν σε ένα σκηνικό - αντίγραφο της κατοικίας των Strauss στο Garmish.Λέγεται πως όταν η σοπράνο LotteLehman που ερμήνευσε τον ρόλο της ChristineStorch στην πρεμιέρα,συνεχάρη την Pauline για το θαυμάσιο μουσικό δώρο που είχε δεχθεί από τον σύζυγό της,εκείνη,μάλλον ενοχλημένη επειδή δεν γνώριζε από πρίν την υπόθεση του έργου,της απάντησε αφήνοντάς την εμβρόντητη : ‘’Μού είναι εντελώς αδιάφορο’’ !
Σύμφωνα πάντως με τη
LotteLehman που υπήρξε στενή φίλη τους,η εξοργιστική συμπεριφορά της Pauline δεν αποτέλεσε ποτέ πραγματικό πρόβλημα,γιατι παρά τις έντονες αντιθέσεις που είχαν ως χαρακτήρες,εκείνη και ο Strauss ήταν τοσο πολύ αγαπημένοι και δεμένοι που τίποτα δεν μπορούσε να κλονίσει τη σχέση τους.
Συντετριμμένη από τον θάνατο του τον Σεπτέμβριο του 1949,η
Pauline πέθανε στο σπιτι τους στο  Germish τον Μάϊο του 1950,9 μέρες πριν η σοπράνο KirstenFlagstad ερμηνεύσει σε πρώτη εκτέλεση στο Λονδίνο τα ‘’Τέσσερα Τελευταία Τραγούδια’’ που ο Strauss είχε ολοκληρώσει τον τελευταίο χρόνο της κοινής τους ζωής,όπως πάντα με την πολύτιμη συμπαράστασή της.


ΚΑΤΙΑ ΚΑΛΛΙΤΣΟΥΝΑΚΗ

Παραγωγός Τρίτου Προγράμματος ΕΡΑ

Αναδημοσίευση από: Η εφημερίδα της Ρίτσας Μασούρα