ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΕΙΟ ΛΌΓΟ -ΕΝΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΕ 4 ΜΕΡΗ Μέρος 4ο : Η Οδύσσεια του Νίκου Μαμαγκάκη
Ο Νίκος Καζαντζάκης ξεκίνησε να γράφει την Οδύσεια στα τέλη του 1924 στο Ηράκλειο και την ολοκλήρωσε το 1938 στην Αίγινα παραδίδοντας προς έκδοσιν, μετα από 8 αναθεωρήσεις, μια επική σύνθεση 33.333 17σύλλαβων ανομοιοκατάληκτων στίχων με 7.500 αθησαύριστες λέξεις, χωρισμένων σε 24 ραψωδίες ακριβώς όπως η ομηρική Οδύσσεια. Όλα αυτά τα χρόνια ο Κ επεξεργαζόταν την αρχική εκδοχή, ενσωματώνοντας εικόνες και εντυπώσεις από τα ταξίδια που έκανε στην Ευρώπη,στη Σοβιετική Ρωσία,στην Αίγυπτο, στην Παλαιστίνη στην Ιαπωνία και στην Κίνα.’’ Χωνεύω σαν τον όφη το χρυσάφι που έφαγα στην Πέρα Ανατολή, και ελπίζω το χειμώνα να το μετουσιώσω σε Οδύσεια’’ έγραψε το Σεπτέμβριο του 1935 από την Αίγινα στον Αλέξη Μινωτή, ωστόσο αποσπάσματα του μεγαλόπνοου αυτού έργου είχαν ήδη αρχίσει να δημοσιεύονται σε λογοτεχνικά περιοδικά 12 χρόνια πριν από την έκδοσή του. Το 1927 το μηνιαίο ηρακλειώτικο λογοτεχνικό περιοδικό του Γιάννη Μουρέλλου ‘’Νεοελληνικά Γράμματα’’ δημοσίευσε τη ραψωδία Η με το ακόλουθο σχόλιο του Κ : ‘’Οι στίχοι τούτοι είναι από ένα έπος που γράφεται τώρα,η Οδύσσεια.Αποτελείται από 24 γράμματα και κάθε γράμμα από 1200-1500 17σύλλαβους στίχους.Ο Οδυσσέας άμα γύρισε στην Ιθάκη δεν χωρούσε πιά κι έφυγε για το στερνό μεγάλο ταξίδι.Εδώ στο Η, περνάει από την Κρήτη, καίει το παλάτι κι αφανίζει τον ξεπεσμένο πολιτισμό’’.Μέχρι το 1938 αποσπάσματα τη Οδύσσειας δημοσιεύθηκαν επίσης στο ηρακλειωτικο λογοτεχνικό περιοδικό της Θάλειας Καλλιγιάννη ‘’Κρητικές Σελίδες’’ στα αθηναικά λογοτεχνικά περιοδικά Αναγέννηση του Δημήτρη Γληνού, Ηλύσια, και Ο Κύκλος του Απόστολου Μελαχροινού,και στην εφημερίδα Καθημερινή,ενώ το 1938 πραγματοποιήθηκε η πρώτη έκδοση του έργου από τον εκδοτικό οίκο Πυρσός σε 301 αντίτυπα μεγάλου σχήματος με ειδικής παραγγελίας τυπογραφικά στοιχεία, και σε μονοτονικό σύστημα, χρηματοδοτημένη από την Αμερικανίδας φίλη του Καζαντζάκη Joe MacLeod,στην οποία και την αφιερωσε. Η Ελλη Αλεξίου, φίλη αλλά και κουνιάδα του Κ. αφού ως γνωστόν υπήρξε ο πρώτος σύζυγος της αδελφής της, Γαλάτειας Αλεξίου, αναφέρει ότι ο Καζαντζάκης μοίρασε 24 αντίτυπα των 24 ραψωδιών της Οδύσειας σε 24 φίλους και συμπαραστάτες του,ανάλογα με το αρχικό γράμμα του επωνύμου τους. Για παράδειγμα, Το Λ στην συγγραφέα,κριτικό και παλιά ερωμένη του Έλλη Λαμπρίδη, το Μ στον Αλέξη Μινωτή, το Π στην πιανίστα Μαρίκα Παπαϊωάννου,το Χ στον Αιμίλιο Χουρμούζιο και ειδικά το Θ στον κατ αυτόν Θεό Άγγελο Σικελιανό. Η Ελλη Αλεξίου αναφερει επίσης ότι με την φιλόλογο Βιργινία Βέργη ήταν οι πρώτες που κατέγραψαν ένα μεγάλο αριθμό αθησαύριστων λέξεων από την Οδύσεια,ενώ μια από τις πιο αξιόλογες μελέτες σχετικά με το θέμα, παρουσιάστηκε το 2012 στο 10ο Διεθνές Συνέδριο Ελληνικής Γλωσσολογίας στην Κομοτηνή,από τον καθηγητή και επιμελητή των εκδόσεων Καζαντζάκη Νικόλαο Μαθιουδάκη με τον τίτλο ‘’Ποιητικοί Νεολογισμοί στην Οδύσσεια του Νίκου Καζαντζάκη’’
ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΕΙΟ ΛΌΓΟ -ΕΝΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΕ 4 ΜΕΡΗ
Μέρος 4ο : Η Οδύσσεια του Νίκου Μαμαγκάκη
Ο Νίκος Καζαντζάκης ξεκίνησε να γράφει την Οδύσεια στα τέλη του 1924 στο Ηράκλειο και την ολοκλήρωσε το 1938 στην Αίγινα παραδίδοντας προς έκδοσιν, μετα από 8 αναθεωρήσεις, μια επική σύνθεση 33.333 17σύλλαβων ανομοιοκατάληκτων στίχων με 7.500 αθησαύριστες λέξεις, χωρισμένων σε 24 ραψωδίες ακριβώς όπως η ομηρική Οδύσσεια. Όλα αυτά τα χρόνια ο Κ επεξεργαζόταν την αρχική εκδοχή, ενσωματώνοντας εικόνες και εντυπώσεις από τα ταξίδια που έκανε στην Ευρώπη,στη Σοβιετική Ρωσία,στην Αίγυπτο, στην Παλαιστίνη στην Ιαπωνία και στην Κίνα.’’ Χωνεύω σαν τον όφη το χρυσάφι που έφαγα στην Πέρα Ανατολή, και ελπίζω το χειμώνα να το μετουσιώσω σε Οδύσεια’’ έγραψε το Σεπτέμβριο του 1935 από την Αίγινα στον Αλέξη Μινωτή, ωστόσο αποσπάσματα του μεγαλόπνοου αυτού έργου είχαν ήδη αρχίσει να δημοσιεύονται σε λογοτεχνικά περιοδικά 12 χρόνια πριν από την έκδοσή του. Το 1927 το μηνιαίο ηρακλειώτικο λογοτεχνικό περιοδικό του Γιάννη Μουρέλλου ‘’Νεοελληνικά Γράμματα’’ δημοσίευσε τη ραψωδία Η με το ακόλουθο σχόλιο του Κ : ‘’Οι στίχοι τούτοι είναι από ένα έπος που γράφεται τώρα,η Οδύσσεια.Αποτελείται από 24 γράμματα και κάθε γράμμα από 1200-1500 17σύλλαβους στίχους.Ο Οδυσσέας άμα γύρισε στην Ιθάκη δεν χωρούσε πιά κι έφυγε για το στερνό μεγάλο ταξίδι.Εδώ στο Η, περνάει από την Κρήτη, καίει το παλάτι κι αφανίζει τον ξεπεσμένο πολιτισμό’’.Μέχρι το 1938 αποσπάσματα τη Οδύσσειας δημοσιεύθηκαν επίσης στο ηρακλειωτικο λογοτεχνικό περιοδικό της Θάλειας Καλλιγιάννη ‘’Κρητικές Σελίδες’’ στα αθηναικά λογοτεχνικά περιοδικά Αναγέννηση του Δημήτρη Γληνού, Ηλύσια, και Ο Κύκλος του Απόστολου Μελαχροινού,και στην εφημερίδα Καθημερινή,ενώ το 1938 πραγματοποιήθηκε η πρώτη έκδοση του έργου από τον εκδοτικό οίκο Πυρσός σε 301 αντίτυπα μεγάλου σχήματος με ειδικής παραγγελίας τυπογραφικά στοιχεία, και σε μονοτονικό σύστημα, χρηματοδοτημένη από την Αμερικανίδας φίλη του Καζαντζάκη Joe MacLeod,στην οποία και την αφιερωσε. Η Ελλη Αλεξίου, φίλη αλλά και κουνιάδα του Κ. αφού ως γνωστόν υπήρξε ο πρώτος σύζυγος της αδελφής της, Γαλάτειας Αλεξίου, αναφέρει ότι ο Καζαντζάκης μοίρασε 24 αντίτυπα των 24 ραψωδιών της Οδύσειας σε 24 φίλους και συμπαραστάτες του,ανάλογα με το αρχικό γράμμα του επωνύμου τους. Για παράδειγμα, Το Λ στην συγγραφέα,κριτικό και παλιά ερωμένη του Έλλη Λαμπρίδη, το Μ στον Αλέξη Μινωτή, το Π στην πιανίστα Μαρίκα Παπαϊωάννου,το Χ στον Αιμίλιο Χουρμούζιο και ειδικά το Θ στον κατ αυτόν Θεό Άγγελο Σικελιανό. Η Ελλη Αλεξίου αναφερει επίσης ότι με την φιλόλογο Βιργινία Βέργη ήταν οι πρώτες που κατέγραψαν ένα μεγάλο αριθμό αθησαύριστων λέξεων από την Οδύσεια,ενώ μια από τις πιο αξιόλογες μελέτες σχετικά με το θέμα, παρουσιάστηκε το 2012 στο 10ο Διεθνές Συνέδριο Ελληνικής Γλωσσολογίας στην Κομοτηνή,από τον καθηγητή και επιμελητή των εκδόσεων Καζαντζάκη Νικόλαο Μαθιουδάκη με τον τίτλο ‘’Ποιητικοί Νεολογισμοί στην Οδύσσεια του Νίκου Καζαντζάκη’’